Bệnh Thủy đậu hay còn gọi là bệnh trái rạ là một bệnh lây nhiễm lành tính, rất thường gặp, do vi-rút Varicella Zoster gây ra ( cùng loại với bệnh “ giời ăn “) . Bệnh xảy ra ở mọi nơi, mọi lứa tuổi, trẻ em nhiều hơn người lớn và thường nhẹ hơn người lớn, lứa tuổi trẻ em thường gặp từ 2-10 tuổi.
Thủy đậu là một bệnh rất dễ lây, dễ bùng phát thành dịch. Bệnh lây lan do tiếp xúc trực tiếp với người bệnh qua các nốt ban ngứa hoặc các nốt phỏng nước ở da hoặc do hít phải dịch tiết mũi họng của người bệnh có trong không khí (do người bệnh ho hoặc hắt hơi ). Người bị bệnh Thủy đậu có khả năng lây nhiễm bệnh cho người khác từ 1-2 ngày trước khi phát ban cho đến khi các nốt phỏng nước khô đóng vảy hoàn toàn. Cha mẹ thường không biết khi nào con mình mắc bệnh. Thông thường thì bệnh sẽ xuất hiện sau khoảng từ 10 – 20 ngày trẻ tiếp xúc với người mắc bệnh thủy đậu nếu như trẻ chưa được chủng ngừa . Tuy vậy cũng có những trẻ không mắc bệnh sau khi tiếp xúc với người bệnh.
1. Biểu hiện của bệnh :
Thời kỳ ủ bệnh: 14-16 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn lây. Trong thời kỳ này bệnh nhân không có biểu hiện bệnh lý nào.
Thời kỳ phát bệnh:Bệnh thường bắt đầu bằng một mụn đỏ , nhưng sau đó nhiều mụn sẽ phát rất nhanh, kèm theo người bệnh có sốt , ho , chảy mũi , mỏi mệt trong người. Các mụn đỏ bắt đầu nổi trên ngực và sau lưng rồi lan lên mặt , đầu , tay chân. Các mụn đỏ mọc ở cả niêm mạc miệng, mũi, tai và bộ phận sinh dục. Các mụn này tiếp tục lan ra trong 3-4 ngày và rất ngứa.Chỉ sau vài giờ các nốt ban tiến triển thành các nốt phỏng nước, bên trong chứa chất dịch trong suốt và sau vài ngày chất nước trở nên đục. Các nốt phỏng nước vỡ ra, khô lại thành vảy và bong vảy sau 5-10 ngày. Các mụn nước sẽ lành theo giai đoạn khác nhau , có mụn lành nhanh hơn những mụn khác; có trẻ bệnh nhẹ với chỉ vài mụn nước nhưng cũng có trẻ bẽnh nặng với hàng trăm mụn nước. Khác với bệnh đậu mùa, các vảy này không để lại sẹo vĩnh viễn nếu không bị nhiễm trùng da thứ phát.
Thủy đậu là một bệnh nhẹ, lành tính. Bệnh tiến triển khoảng 10-15 ngày rồi tự khỏi. Tuy vậy vẫn có một số trường hợp có biến chứng nhất là ở trẻ em nhỏ dưới 1 tuổi, thường gặp nhất là nhiễm trùng da và các mô mềm ở trẻ em, viêm phổi ở người lớn. Ngoài ra còn có thể gặp các biến chứng nhiễm trùng máu, viêm khớp, viêm xương tủy xương…Phụ nữ mang thai bị Thủy đậu trong 3 tháng đầu và 3 tháng giữa của thai kỳ có thể gây lây nhiễm cho bào thai gây nên các khuyết tật bẩm sinh cho thai nhi .
2. Điều trị:
Bệnh Thủy đậu thường nhẹ và tự khỏi nên có thể để bệnh nhân tại nhà để chăm sóc. Việc điều trị chủ yếu là điều trị triệu chứng: - Để bệnh nhân nằm trong phòng riêng, thoáng khí., có ánh sáng mặt trời. - Vệ sinh mũi họng hằng ngày cho bệnh nhân bằng dung dịch nước muối sinh lý 9%o. - Thay quần áo và tắm rửa hằng ngày cho trẻ bệnh bằng nước ấm trong phòng tắm , mặc quần áo rộng, nhẹ, mỏng. - Cắt móng tay cho trẻ, giữ móng tay trẻ sạch hoặc có thể dùng bao tay vải để bọc tay trẻ nhằm tránh biến chứng nhiễm trùng da thứ phát do trẻ gãi gây trầy xước các nốt phỏng nước. - Dùng dung dịch xanh Milan để chấm lên các nốt phỏng nước đã vỡ. - Nếu trẻ ngứa nhiều, khó chịu có thể đưa trẻ đến đi khám tại các bác sĩ nhi khoa – Trường hợp trẻ sốt cao thì dùng các thuốc hạ sốt giảm đau thông thường theo hướng dẫn của bác sĩ nhi khoa - Cho trẻ ăn các thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu, uống nhiều nước nhất là nước hoa quả (cam, chanh). - Nên tránh những quan điểm và việc làm không đúng như:
* Kiêng gió, kiêng nước, để trẻ ở trong phòng quá kín, cho trẻ mặc quần áo quá dày, không tắm rửa vệ sinh hằng ngày cho trẻ khiến trẻ ngứa ngáy khó chịu, trẻ sẽ gãi gây trầy xước các nốt phỏng nước dễ dẫn đến biến chứng nhiễm trùng da, nhiễm trùng máu.
* Tự ý dùng những loại thuốc uống hoặc thuốc bôi ngoài da khi không có chỉ định của bác sĩ nhi khoa.
* Dùng thuốc Aspirin để hạ sốt.
* Sử dụng các loại thuốc mỡ bôi tại chỗ có chứa corticoids.
3. Để phòng bệnh thủy đậu chúng ta cần phải : - Phát hiện bệnh sớm để tránh lây lan cho cộng đồng.
Cách ly người bệnh với thời gian cách ly: từ lúc bắt đầu phát bệnh (phát ban) cho đến khi các nốt phỏng nước khô vảy hoàn toàn (người lớn phải nghỉ làm, trẻ nhỏ và học sinh phải nghỉ học). - Cho trẻ bệnh ở trong một phòng riêng, có cửa sổ, thoáng mát, có đủ ánh nắng mặt trời. - Sử dụng các vật dụng sinh hoạt cá nhân riêng cho người bệnh (khăn mặt, ly, chén, muỗng, đũa, chăn, gối, màn…). - Hạn chế tiếp xúc với người bệnh: Khi cần tiếp xúc thì phải đeo khẩu trang. Sau khi tiếp xúc phải rửa tay ngay bằng xà phòng. Đặc biệt những phụ nữ đang mang thai cần tuyệt đối tránh tiếp xúc với người bệnh. - Vệ sinh phòng ở của trẻ bệnh hằng ngày , các đồ vật nhỏ có thể đem phơi nắng. – - Tiêm chủng là biện pháp hữu hiệu để phòng bệnh Thủy đậu.Hiện nay đang lưu hành 2 loại vắc-xin ngừa Thủy đậu : 1 loại tiêm 1 mũi duy nhất cho mọi lứa tuổi; 1 loại tiêm 2 mũi cách nhau 1 tháng cho trẻ trên 12 tuổi và tiêm 1 mũi duy nhất cho trẻ dưới 12 tuổi. Thời gian để vắc-xin bắt đầu có hiệu lực: 3 tuần sau khi tiêm ngừa.
4. Những đối tượng sau đây không nên tiêm phòng vắc xin ngừa Thủy đậu. + Những phụ nữ đang có thai hoặc nghi ngờ có thai. + Những người dị ứng với thuốc Neomycine. + Những người có phản ứng với mũi tiêm thứ nhất thì không được tiêm mũi thứ 2 (đối với loại tiêm 2 mũi) + Bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch, bệnh nhân đang sử dụng các loại thuốc corticoid ( prednisolon, dexamethason … ). + Bệnh nhân bị bệnh ác tính về máu. + Bệnh nhân bị nhiễm trùng cấp tính hoặc đang bị sốt.
Cần lưu ý: + 3 tháng sau khi tiêm ngừa vắc-xin mới được phép mang thai. + Phụ nữ đang mang thai mà bị nhiễm vi-rút Thủy đậu hoặc sống trong vùng có dịch Thủy đậu nên đến khám tại các BV.Phụ sản để được tư vấn, theo dõi và điều trị thích hợp.
Bệnh tay chân miệng (Hand-foot-and-mouth disease – HFMD) là một bệnh nhiễm virus cấp với các biểu hiện lâm sàng thường gặp gồm sốt và tổn thương da niêm...
Bệnh Rubella: Những điều cha mẹ cần biết
Bệnh Rubella còn được gọi là bệnh sởi Đức . Rubella là một bệnh truyền nhiễm, do vi-rút rubella gây nên.
Viêm não cấp
Viêm não cấp là tình trạng viêm cấp tính não bộ, bệnh có tỷ lệ tử vong và để lại di chứng rất cao, nguyên nhân do một số loại virus gây ra.
Đau bụng ở trẻ em
Đau bụng là một trong những lý do khiến các bậc cha mẹ đưa con mình đi khám bệnh nhiều nhất. Có nhiều nguyên nhân gây đau bụng ở trẻ em...
Virus Zika Những Điều Cần Biết
Trung bình cứ 5 người bị nhiễm virus Zika thì có 1 người bị bệnh. Đa số những người bị bệnh thì bệnh thường là nhẹ...
10 lời khuyên dành cho bố mẹ có con biếng ăn
10 lời khuyên dành cho bố mẹ có con biếng ăn: đừng quá lo lắng, không nên thúc ép trẻ, không nên khen ngợi trẻ, hãy chiếu cố, bữa ăn không nên kéo dài quá lâu...